Versnellen zonder vastlopen: Wat kan je zelf doen?

“Stel jezelf de vraag: wat kan ik doen om het verschil te maken?” Dat is de oproep die Marcelis Boereboom, secretaris-generaal bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en voorzitter van het Informatieberaad doet aan de Vrienden van het Informatieberaad op de gelijknamige en vooral drukbezochte bijeenkomst van 30 september.

De oproep van Boereboom volgt op een dag vol discussies over het thema Versnellen zonder vastlopen. Dit thema is gekozen naar aanleiding van de notitie versnelling en verbetering digitale communicatie in de zorg omdat het tempo rondom digitalisering en de daarvoor benodigde zorginfrastructuur fors omhoog moet, licht Ingrid de Pagter, manager Bureau Informatieberaad Zorg bij VWS toe. Daarvoor zijn praktisch alle vrienden die zich hadden aangemeld, daadwerkelijk naar Putten gekomen, ondanks de files en afsluiting van de A12.

Informatieberaad

In het Informatieberaad werken overheid en zorgpartijen samen aan een duurzaam informatiestelsel voor de zorg. Dit is nodig om de zorg beter, betaalbaarder en toegankelijker te maken. Zorgpartijen moeten daarover afspraken, standaarden en voorzieningen maken.
Waarom dat moet gebeuren wordt duidelijk in een filmpje waarin een utopia van de zorg wordt geschetst waar het Informatieberaad naar toe wil. Er zijn onder meer vijf focusprogramma’s opgezet die gaan helpen om tot dat stelsel te komen.

Digitalisering in de zorg is hard nodig. Dat leidt tot betere zorg en verbetert de kwaliteit van leven, demonstreert Boereboom vanuit een eigen ervaring. Hij draagt, zoals hij vertelt, een ‘super innovatieve insulinepomp’. Door deze zorginnovatie hoeft hij in plaats van vier keer per jaar, nog maar een keer per jaar naar de specialist. “Dat geeft mij een betere kwaliteit van leven.”  

Boereboom ziet veel kansen voor het Informatieberaad. Corona, zo zegt hij, heeft voor veel doorbraken gezorgd in wetenschappelijk onderzoek, in technologie, en het belang van informatie-uitwisseling is nog maar eens weer onderstreept. “Onder druk wordt alles vloeibaar.” Hij spreekt de hoop uit dat met het toenemend aantal vrienden van het Informatieberaad een zelfde versnelling kan worden gezet in de digitalisering van de zorg. “Het moet tot in de haarvaten van de zorg gebeuren.”

Versnellen gaat niet vanzelf. Een van de knelpunten die de vrienden van het Informatieberaad aanstippen is dat besluiten van het Informatieberaad vrijblijvend zijn waardoor implementaties van de waardevolle programma’s vastlopen.

Veel discussies op deze jaarlijkse Vrienden van het Informatieberaad bijeenkomst in Putten, gaan over het mandaat van het Informatieberaad, zo blijkt onder meer uit de samenvatting van Yola Park, coördinerend specialistisch adviseur van VWS over haar interactieve discussiesessie.  “Er is behoefte aan een nationale strategie en dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Het veld vraagt VWS om leiderschap op de implementatie met behoud van individuele en gezamenlijke verantwoordelijkheid.” Volgens onder meer Dianda Veldman, directeur Patiëntenfederatie Nederland is daarvoor “leiderschap van VWS nodig”. Ron Roozendaal, directeur Directie Informatiebeleid en CIO Ministerie van VWS wijst naar de cartoons die van elke sessie gemaakt zijn. “Ik lees op elke plaat het woord verplichting terug.”  

Dit onderstreept de urgentie die de Vrienden van het Informatieberaad voelen om een duurzaam informatiestelsel voor de zorg te verwezenlijken om de zorg beter, betaalbaarder en toegankelijker te maken. Boereboom zegt deze dag te hebben gevoeld dat iedereen wil versnellen. Hij geeft daarbij nadrukkelijk aan dat alle vrienden een eigen verantwoordelijkheid hebben om ook zelf eigenaarschap te nemen. “Ik heb geproefd dat iedereen meer regie wil van VWS. Maar de keerzijde daarvan is zelfbinding, en het loslaten van de vrijblijvendheid. Als je zelf gecommitteerd bent en jezelf afvraagt wat kan IK doen om het verschil te maken en wat kan mijn organisatie doen om te versnellen, dan kom je verder.”

Thema

De Pagter, kijkt terug op een geslaagde bijeenkomst. “Het was fijn om iedereen weer fysiek te kunnen ontmoeten en met elkaar te kunnen discussiëren. De vrienden hebben stevige discussies gevoerd over knelpunten die we samen moeten aanpakken. Daar zijn wij blij mee waarbij ik wel wil opmerken dat niet alleen het Informatieberaad Zorg en het ondersteunende bureau (BIZ) maar alle betrokkenen hier in een rol  moeten pakken. Eigenaarschap is hierbij cruciaal. De uitkomsten van de VIB zullen worden samengevat en met een advies ter besluitvorming worden voorgelegd aan het IB in december. Wat mij betreft nu met elkaar de schouders eronder en knelpunten aanpakken.”

Focusprogramma’s

De vijf focusprogramma’s moeten bijdragen aan een beter informatiestelsel.  Van elk van deze programma’s zijn korte filmpjes gemaakt waarin het doel van de betreffende programma, de knelpunten, en behoeften worden uitgelegd. Deze programma’s zijn:

1 Medicatie-overdracht

Marja Verwoerd, programmamanager medicatie-overdracht: “Elk jaar belanden meer dan 27000 mensen in het ziekenhuis door vermijdbare medicatie incidenten. Dat moet veranderen. Daar dragen wij aan bij.”

2 MedMij

Marc van Dijk, directeur MedMij. We zetten de patiënt in het hart van de zorg. Op dit moment zijn we bezig met het aansluiten van 5000 huisartsen, 90 GGZ instellingen en volgen jaar 215 ziekenhuizen en klinieken waardoor alle burgers in Nederland,  de mogelijkheid krijgen om hun eigen gegevens weer op te halen.”

3 eOverdracht

Renate Kieft, programmamanager e-overdracht: “ Uit een peiling die wij houden bij onze achterban blijkt dat 95 tot 98% van verpleegkundigen en verzorgenden elektronische gegevens wenselijk en belangrijk vindt.”

4 Registratie aan de bron

Carolien Bouma, programmaleider Registratie aan de bron: “Wij werken heel hard aan het daadwerkelijk realiseren van het eenduidig registeren van data voor meervoudig gebruik.”

5 TWIIN

Bas van Vliet, programmamanager Twiin. “Wij maken gebruik van alles wat al is bedacht.”