ACM vraagt input voor concept leidraad Zorg-ICT-markten

De autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft een concept-leidraad gemaakt voor mededingingsregels voor zorg-ICT-markten. Deze leidraad, ‘Goedwerkende markten voor zorg-ICT’,  biedt aandachts- en aanknopingspunten voor marktpartijen voor de naleving van de mededingingsregels voor goedwerkende zorg-ICT-markten.

Dit meldt de ACM op haar website. Onder zorg-ICT schaart de ACM zorginformatiesystemen, met vaak daarmee geïntegreerd elektronisch patiëntendossiers (EPD’s), voor alle typen zorg, zoals ziekenhuiszorg, huisartsenzorg, geestelijke gezondheidszorg, apothekerszorg en verpleeghuiszorg.

De concept-leidraad Goedwerkende markten voor zorg-ICT verduidelijkt en concretiseert de mededingingsregels voor zorg-ICT-markten. In de leidraad staan ook beschrijvingen om welk gedrag het kan gaan. Machtsmisbruik kan bijvoorbeeld bestaan uit het moeilijk maken van het koppelen van systemen van verschillende leveranciers, het opleggen van onredelijke (contract)voorwaarden, of het vragen van niet-transparante of excessieve prijzen. ICT-leveranciers en zorgaanbieders kunnen hun gedrag aan de leidraad toetsen en zo nodig aanpassen.

Vendor lock-in

Zorg-ICT-markten zijn door bepaalde kenmerken gevoelig voor het ontstaan en versterken van marktmacht. Artikel 24 van de mededingingswet verbiedt het misbruik maken van een economische machtspositie. De ACM heeft in haar publicaties over zorg-ICT uit 2021 geconstateerd dat er bij zorg-ICT een risico is op een vendor lock-in. Dit betekent dat een afnemer zo afhankelijk wordt van zijn leverancier dat overstap naar een andere leverancier niet mogelijk is zonder significante overstapkosten. Hierdoor kunnen concurrenten niet goed meedingen om de locked-in klanten, en kunnen afnemers hun leverancier niet goed disciplineren. De leverancier kan in dit geval over een economische machtspositie beschikken ten opzichte van haar afnemer(s) in de locked-in positie.

De leidraad heeft betrekking op zorg-ICT in alle zorgsectoren. De ACM heeft zich in haar verdiepend onderzoek primair gericht op de ziekenhuissector, maar uit de marktgesprekken komt duidelijk naar voren dat zorg-ICT-vraagstukken in verschillende zorgsectoren op elkaar lijken, ook al verschillen de marktstructuren. Bepaalde marktproblemen die afnemers ervaren zijn inherent aan de techniek en de afhankelijkheid van ICT-systemen die onmisbaar zijn voor de dagelijkse zorgpraktijk.

Zorgaanbieders kunnen volgens de ACM meer tegenwicht bieden aan de sterke positie van ICT-leveranciers. Ze kunnen hun kennis, ervaring en inkooppositie bundelen door betere samenwerking. Afspraken tussen marktpartijen over technische oplossingen, eenheid van taal en standaarden bevorderen de interoperabiliteit van zorg-ICT-systemen en digitale gegevensuitwisseling. De leidraad beschrijft de mogelijkheden voor samenwerking binnen de mededingingsregels.

Reageren

Betrokkenen kunnen tot en met vrijdag 26 augustus 2022 reageren op deze concept-leidraad Goedwerkende markten voor zorg-ICT. Reacties kunt u sturen naar ictindezorg@acm.nl.

Beeld: ©Herman Zonderland